De   S c h a k e l



No. 353 - MAART 2004


Van de provinciaal

B e s t e  m e n s e n ,

Reizen in Nederland is sinds een paar jaar wat avontuurlijker geworden.
Vroeger zette je een Afrikaanse gast met een gerust hart op de trein: "Je
moet naar Ede-Wageningen. Heel eenvoudig: De trein komt daar om tien over negen aan. Je kijkt dus op je horloge. En waar de trein om tien over negen stopt, daar stap je uit. Want daar is Ede-Wageningen". Dat HAD wel iets. Maar dat zou ik tegenwoordig toch maar niet meer proberen.

Op zondagavond stapte ik in Leiden in de trein. Het grote bord gaf duidelijk
aan dat die me naar Breda zou voeren. Maar in Dordrecht werden we geloosd. "Dames en heren. Deze trein gaat niet verder. U kunt de stoptrein nemen naar Lage Zwaluwe. Daar staan bussen gereed voor Breda-Prinsenbeek". Ik schoot een aardige treinconductrice aan: "Wat moet ik in Prinsenbeek?". Zij keek bedenkelijk. Het leek maar beter om met de boemel naar Roosendaal te reizen. Want DAAR stonden zeker bussen. Een lotgenoot hoorde dat alles nogal onzeker aan: Een Angolees. Hij was onderweg naar het
asielzoekers-centrum in Dongen.
Ik vertaalde. En zo zochten wij beiden onze toevlucht in de boemel naar
Roosendaal. En toen in de bus naar Breda. En in een andere bus naar Rijen.
En daar stond mijn auto. En ik zette hem keurig netjes in het
asielzoekerscentrum af. Reizen in Nederland.

Maar nu dan: Angola !!! Ik ben ooit over de hoofdstad Luanda gevlogen. Een
enorme sloppenstad aan een prachtige baai. Angola: het barre verhaal van een
bloedige burgeroorlog waarin Jonas Savimbi, generaal van de UNITA
opstandelingen, een gruwelijke rol speelde. Deze totaal onbetrouwbare
rebellenleider was echter wel de kampioen van het Westen. Hij werd op het
Witte Huis met alle egards ontvangen. Zijn streven om de gekozen regering
omver te werpen kreeg politieke en financiële steun. Die regering leunde
immers tegen het Oostblok en Cuba aan. Tenslotte viel Savimbi ook het
mijngebied binnen. Diamanten!!! Toen was zijn kostje helemaal gekocht.

Intussen werden de gewone mensen slachtoffers van de strijdende partijen.
"Als olifanten vechten, wordt het gras vertrapt". Dertig jaren lang
burgeroorlog. Ontelbare doden. Ontelbare verminkten. Ook nu nog; omdat er
overal mijnen gelegd zijn. Een derde van de bevolking ontheemd. Armoede:
want het land bewerken kon vaak niet. Dorpen gebrandschat. De stad
volgepropt met vluchtelingen zonder middelen van bestaan. Tenslotte, in
2003, sneuvelde Savimbi. Kans op vrede. Maar welvaart ???

Pedro, mijn reisgenoot, werd geboren in een klein dorp op het platteland.
Hij is even oud als de oorlog: ongeveer dertig jaar. Zijn ouders kwamen om
in het oorlogsgeweld. Scholing heeft hij weinig gehad. Maar hij heeft een
goed stel handen en een helder hoofd en ondernemingslust. Hij leerde goed
Portugees. Hij trok weg uit zijn geboortestreek naar het Noorden. Als
ongeschoolde arbeider beproefde hij zijn geluk in het mijnengebied. Daar
werd hij te werk gesteld in de diepe mijnkuilen waar het gruis gevonden
wordt dat soms diamanten oplevert. Voor een hongerloontje. Soms vallen de
schachten in en raken de mijnwerkers bedolven en komen om in zand en
gesteente. Hij verloor zo verschillende kameraden. Tenslotte ontvluchtte hij
de uitzichtloze situatie. Hij trok de grens met Congo Kinshasa over. Hij
leerde er in korte tijd beter Frans dan ik in mijn hele opleiding. Tenslotte
kwam hij na allerlei omzwervingen in Nederland terecht. Op zoek naar een
beter bestaan. Net als onze eigen immigranten van na de oorlog, die naar
Canada of Nieuw-Zeeland emigreerden. Meer dan zij: op zoek naar een veiliger
bestaan. Toen hij hier aankwam, was de oorlog ginds nog in volle gang.

Nu zit hij op een kamertje in huis bij Angolezen van een andere stam. Werken
mag niet. "Hoe kom je de dag door ???" "Ik verveel me. Ik kijk TV.... Ik
wacht." "Ben je getrouwd ?" "Hoe zou ik kunnen trouwen ? Ik kan niemand
onderhouden". "Ben je niet bitter: Je verleden: oorlog en armoede. Je
toekomst: uitzichtloos hier. En meer armoede ginds?" "Ik ben dankbaar dat ik
nog leef".

"Dit land is overvol", zei Pim. De Vreemdelingenwet werd dus aangescherpt.
En Minister Verdonk moet zorgen voor de uitvoering ervan. Het parlement
keurt dat beleid goed. Het is dus allemaal volgens wet en regel. Het is een
afschrikbeleid. Maar voor "schrijnende gevallen" is er dan toch een pardon.
Overigens slechts voor zo¹n tweeduizend mensen. Uit 26 duizend
vluchtelingen!!! Niet erg ruimhartig. Maar zo zijn we nu eenmaal: "ons ben
zunig". Bisschop van Luyn vindt echter dat het wel ruimer moet:" Mensen die
al langer dan vijf jaar in Nederland zijn moeten kunnen blijven. We kunnen
dat best hebben. We zijn een rijk land ondanks de economische recessie".
(Rkkerk.nl 27-2-04)

De man van de Ethiopische mevrouw, die ons Dongense huis schoon houdt, is
een van de gelukkigen. Onafhankelijk van elkaar ontvluchtten beiden Ethiopië
zo¹n tien jaar geleden. Ze leerden elkaar in Nederland kennen en trouwden.
Twee leuke kinderen. Die gaan naar school en spreken vloeiend Nederlands.
Zij kreeg een verblijfsvergunning. Hij niet!!! Jarenlang soebatten en
procederen. Jarenlang leven tussen hoop en vrees. Werkeloos thuis zitten
terwijl je vrouw de kost verdient... Altijd de dreiging om uit elkaar
gehaald te worden. Ze waren er beiden soms echt ziek van. En tenslotte na al
die jaren: pardon. Vreugde. Maar hij heeft wel jaren van zijn leven
ingeleverd.

Pas als je mensen achter de getallen en de etiketten leert kennen, wordt
wantrouwen en gemakkelijk accepteren van regelgeving doorbroken.
Burgemeester Cohen van Amsterdam beaamt dit: " Zodra je de gezichten achter
de aantallen ziet, wordt alles anders". De gezichten van Pedro, van
Luelseged....

Het is waar: We groeien naar een multiculturele samenleving toe. En dat gaat
niet van zelf. Moeizaam soms. Met groeipijn en frustraties: Ongeletterdheid.
Gebrek aan kennis van de taal. Culturele verschillen belemmeren begrip.
Criminaliteit onder vooral (?) Marokkanen en Antillianen... Problemen
genoeg. Beter ze aan te pakken dan ze te ontwijken. Want die ontwikkelingen
draai je in ieder geval nooit meer terug. Bovendien: Er zijn ook succes
verhalen De secretaris-generaal van de UNO, Kofi Annan, waarschuwt ons:
Binnenkort heeft de vergrijzende West-Europese bevolking jongere krachten
broodnodig om de economie draaiende te houden. De horeca, het werk in de
kassen en de schoonmaakindustrie kunnen al lang niet meer zonder.

Maar als de overheid vindt dat we HIER niet méér mensen op kunnen vangen,
wat doet ze dan om de wereld GINDS wat leefbaarder te maken? Ze broedt op
snode plannen om de vredesmissies, zoals die in Irak, voortaan maar te gaan
bekostigen uit geld voor ontwikkelingshulp !!! Al jaren wordt er gepleit ---
o.a. door de paus --- voor kwijtschelding van de loodzware schuldenlast, die
arme landen bij ons hebben.... Maar "ons ben zunig": Elk jaar int onze
regering tientallen miljoenen euro¹s uit de arme landen. We bepleiten open
markten. Maar sluiten onze grenzen voor derdewereldproducten.

Wat heeft het allemaal met Vasten en met Pasen te maken ? Aan de kerkmuren
roepen spandoeken: "Vast iets om te delen". Een aardige mevrouw beloofde dat
ze in de vasten van de wijn af zal blijven. De opbrengst was voor de
vastenactie. Ik lachte: "Dan hoop ik dat U altijd dure wijn drinkt". Haar
man bromde: "Vastenactie. Maar eerst aftrek van de kosten van de frisdrank
die ze nu neemt i.p.v. wijn !!!" Leuk en aardig. Maar er zal in onze wereld
op veel grotere schaal gedeeld moeten worden willen onze medemensen elders
ook deel van leven krijgen: Veel van wat wij consumeren gaat ten koste van
de levens-voorwaarden van de meerderheid van de wereld bevolking. Bereidheid
tot delen heeft met ons geloof te maken. Lees er Jezus' Bergrede maar op na.
Wat versoberen, een stap terug doen, zal ons bovendien geen kwaad doen: noch
lichamelijk noch geestelijk. En het vergroot levenskansen elders. Waar
gedeeld wordt ontstaat iets van het koninkrijk Gods: Een echte samenleving
van gelijkwaardige mensen onder God als vader.
.

En Pasen ? Is het niet het feest van het leven: het onverwoestbare Leven ? Leven in overvloed ? En zou de verrezen Heer niet vinden dat dat goede leven hier best al mag beginnen ?

 Z a l i g  P a s e n !
Piet Kramer, Provinciaal.


Kalender voor de komende maanden

22.04   Regio-bijeenkomst in Leidschendam
23.04   Regio-bijeenkomst Dongen
28.04   Regio-bijeenkomst Heythuysen
29.04    K-2004 in Den Bosch
30.04   Regio-bijeenkomst Den Bosch
04.05   Regio-bijeenkomst Kempenland
29.06   Jubilarissendag in Heythuysen
18.07    Jaarlijkse retraite te Oirschot tot 24.07
22.08     Jaarlijkse retraite te Heythuysen tot 28.07
De Jaarlijkse Retraite

De jaarlijkse retraite zal ook dit jaar weer gegeven worden in het Montfort
Centrum te Oirschot, en zal weer worden geleid door pater Sjef Donders. Degenen die
aan deze retraite willen deelnemen, kunnen zich tot vóór 30 juni opgeven bij
het secretariaat: schriftelijk: postbus 118, 5100 AC Dongen, of per telefoon
op nummer: 0162 - 38 31 38 (alleen in de voormiddag), of per e-mail:
provsecr@tiscali.nl
Wie de retraite in Heythuysen wil volgen, die ook door S. Donders gegeven
zal worden, kan zich rechtstreeks in verbinding stellen met H. v.d . Paverd
te Heythuysen.
Confraters op verlof
Zijn aangekomen:

Wim Schakenraad      op 08. 12. 2003     vanuit Segou, Mali.
Jan Mol                     op 23. 08. 2003     vanuit Ituri, Kongo.
Piet Buijsrogge           op 07. 02. 2004     vanuit Mbezi, Tanzania.
Frans Balemans         op 15. 02. 2004     vanuit Koudougou, Bourkina Faso.
Worden verwacht.

Piet de Bekker          op 01 april 2004         vanuit Tamale, Ghana.
Willem Kerkhof       op 14 april 2004        vanuit Lilongwe, Malawi.
Jan van Haandel       op 03 april 2004        vanuit Bamako, Mali.
Hugo Hinfelaar          op 05 mei 2004         vanuit Lusaka, Zambia.
Willy Burm               in juni 2004               vanuit Kaya, Burkina
Faso.


Onze overledenen.


Broeder Dominic -   Johan van der Voort : 1927 - 2003
Br Dominic Johan van der Voort in 1978

Toen Johan in 1947 het noviciaat inging, koos hij de religieuze naam
'Dominicus', en onder die naam bleef hij bekend, zowel in Nederland als in Tanzania. Hij was geboren op 3 maart 1927 te Hoek van Holland, en de eerste zes jaar na zijn tijdelijke missionariseed (07.09.1949) was hij werkzaam in Nederland. Maar toen hij in 1955 zijn eeuwige eed had afgelegd, was hij spoedig op weg naar Afrika om als missionaris te werken in Tanzania.

Hij werd benoemd om leiding te geven op de boerderij van het groot-seminarie
te Kipalapala nabij Tabora, en met al zijn energie en enthou-siasme werkte
hij er hard. Hij had goede relaties met de seminaristen en een uitstekend
geheugen om gezichten en namen te onthouden. Ook kwam hij in contact met
studenten van de middelbare scholen in de stad; hij kende er velen met naam
en toenaam, katholiek en niet-katholiek. Vanwege de vele Moslems die hij
leerde kennen, verlangde hij hun godsdienst en cultuur beter te begrijpen,
en dus probeerde hij in 1968 daarvoor een cursus te volgen aan het
I.P.E.A.-instituut in Rome.

Begin 1969 was hij terug in Tanzania en vervulde een aantal functies door
zowel in Dar es Salaam als in Nyegezi het werk van confraters te doen die op
vakantie gingen. In november ¹72 keerde hij terug naar Tabora om er zich
pastoraal in te zetten, en zijn goede relaties met de Moslems kwamen hem
uitstekend van pas. In deze periode kwam zijn huidziekte het eerst naar
buiten. Later deed hij pastoraal werk in het bisdom Mbeya, waar hij zeer
gelukkig was en echt gewaardeerd werd.

Uiteindelijk zag hij in niet langer te kunnen doorgaan, en besloot in
januari 1999 zich in Nederland te laten behandelen. De laatste jaren heeft
hij veel moeten inleveren, maar allen die hem ontmoetten, waren onder de
indruk van de manier waarop hij zijn ziekte kon aanvaarden en verwerken,
bijna bij het heldhaftige af. Het einde kwam vlug, maar toch niet
onverwachts. Begin februari werd er gewaakt bij hem tijdens de nacht, en op
zondagochtend 15 februari was hij klaar voor de Heer. Zijn lijden is nu ten
einde. Moge hij vredig rusten nabij de Heer.

Zie ook de teksten op de website.

Overleden familieden en kenissen

22.01.2004       Mw. Agnes Huinink Onstenk, te Winterswijk
                         zus van overleden pater Gerard Onstenk.
22.01.2004        Dhr. Antonie Lammers, te Tilburg,
                         broer van overleden pater Martien Lammers.
02.02.2004       Mw. Jacoba M. van Bragt - van Munster, te Boxtel
                          goede helpster en "moeder" van veel Witte Paters.
12.02.2004       Dhr. Barth Dechesne, te Aerdenhout
                         zwager van overleden pater F. Koets
24.02.2004     Mw.Th. van Pinxteren - de Bekker, te Landgraaf
                         zus van overleden pater E. de Bekker.
24.02.2004       Mw. Nellie Stolp - Geraets, te Sterksel
                         zus van overleden pater W. Geraets



Heer, geef hen allen de eeuwige rust!





Uit het Veld


                   Jozef de Bekker in Ivoorkust.


We leven alweer in het derde kalenderjaar van de opstand, die in september
2002 begon. De akkoorden van Marcoussis die een einde zouden betekenen van
de opstand, zijn ook al weer meer dan een jaar oud. We leven dus nog steeds
in een onzekere situatie. Voor onze persoonlijke veiligheid is er weinig of
niets te vrezen. Maar aan de andere kant, "Je weet maar nooit!". In Korhogo
hebben de opstandelingen laatst onder elkaar een slachting gehouden. Een van
de drie rebellenleiders van Korhogo werd door andere rebellen gedood. In
totaal zijn daarbij 36 rebellen om het leven gekomen. De onenigheid onder de
rebellen dateert niet van de laatste paar weken. Al eerder waren er
problemen en zijn er doden gevallen. Het gaat om: Wie is de baas? Er
schijnen twee grote "partijen" binnen de rebellen te zijn.

Het Franse leger heeft zich sinds een maand goed geïnstalleerd in Korhogo en
van daaruit moet het de veiligheid in het noorden bewaken. Dat ze dat wel
willen is buiten twijfel; of ze er op het ogenblik in slagen, dat is minder
zeker. Daags nadat de rebellen in Korhogo hadden gevochten, is er een
(nachtelijke) overval gepleegd op een van de parochies in Korhogo. Daar is
veel gestolen, maar niemand werd mishandeld of gewond. Het Franse leger was
pas na drie kwartier present en verklaarde toen dat ze geen opdracht had om
overal te surveilleren. Maar daar schijnt nu toch verandering in te zijn
gekomen en hun opdracht is lichtelijke uitgebreid.
We kunnen hier ons gewone werk heel goed doen, en hebben ook de middelen er
voor. Benzine en onderdelen voor auto of motor zijn er genoeg. De mensen
willen best vooruit en hebben zich aangepast aan de toestand. Wat er niet
is, of niet genoeg, dat is: handel, geldverkeer, salarissen op regelmatige
basis. Het onderwijs is slecht georganiseerd omdat veel onderwijzend
personeel niet aanwezig is. De gezondheids-zorg functioneert omdat we erin
slagen over de grens in Mali grote hoeveelheden generieke medicijnen te
kopen en die weer door te verkopen aan de dispensaria. Daarvoor hebben we
een gift "voor de slachtoffers" gebruikt als roulerend fonds. Zodoende komt
het meeste geld weer terug en kunnen we opnieuw medicijnen kopen. Maar
beetje bij beetje gaat het fonds toch wel achteruit omdat er ook mensen zijn
die vanwege de oorlog geen geld hebben om de medicijnen te betalen. Die
worden dan ook door hetzelfde fonds gratis geholpen.



                               Jan Heuft in Algerije.


Ondanks dat ik met rasse schreden de 65 tegemoet ga, heb ik de indruk dat er
als maar nieuwe noden op mij afstormen, die soms zo ten hemel schreiend zijn
dat het praktisch onmogelijk is er geen passend antwoord op te geven.

Zo heb ik op een koude en winderige dag in December aan de poort van een van
de gevangenissen van Algiers aangeklopt om daar, naast een Hollander, een
groep christenen te bezoeken. Die christenen waren zwarte Afrikanen op weg
naar een betere wereld ³ergens anders² dan in hun land van oorsprong of in
Algerije. Sommigen strandden in de gevangenis door hun illegaliteit, valse
of verloren papieren, drugs en prostitutie.

Het is onmogelijk om u te beschrijven in welke benauwende sfeer ik terecht
kwam toen ik daar plotsklaps stond voor zo een vijfenzestig gedetineerden
van verschillende nationaliteiten, in de leeftijd van 20 tot ongeveer 40
jaar. In verschillende talen, maar voornamelijk in het Frans en in het
Engels, ³schreeuwden² zij als het ware hun belabberde toestand uit. De angst
ook om het land uitgestuurd te worden, opnieuw die bloedhete Sahara door te
moeten lopen of liften. Ik had ontzettend veel moeite om mijn emoties de
baas te blijven en niet zelf een reddeloze indruk te maken, want wat te
antwoorden op al die vragen die op mij werden afgevuurd. Verschillende
nachten daarna heb ik de slaap slecht kunnen vatten: de beelden van die
mensen kwamen als maar weer bij mij terug.
Gelukkig hebben mijn vrienden en ik een actieprogram op touw gezet voor
juridische hulp, maar ook financiële hulp voor het kopen van medicijnen,
kleren, en eventueel middelen voor een terugkeer naar het land van herkomst.
Ook proberen we de ambassades meer betrokken te krijgen bij de problematiek.
Duizenden en duizenden Afrikanen zijn op doortocht in Algerije en in geheel
Noord-Afrika. Bij onze vereniging kloppen er iedere dag zo¹n tien tot
vijftien aan, waarbij soms vrouwen met kinderen. We proberen de ergste nood
te ledigen, en een sociaal werkster is iedere dag aanwezig om naar hen te
luisteren en soms te bemiddelen. Ook als Missionaris van Afrika kun je niet
doof blijven voor deze problemen die hun oorzaak vinden in de plaatselijke
oorlogen en de slechte economische en politieke toestanden in veel van de
landen van herkomst. Immers hoe kun je in die landen de Blijde Boodschap
verkondigen, in vriendschap en begrip met de bevolking op weg zijn en elders
degenen die van armoede of leed een andere weg kiezen niet terzijde staan.
Hoe kun je ongevoelig blijven voor al die mensen die in kleine bootjes in de
Middellandse Zee verdrinken of midden in de Sahara van uitputting in elkaar
zakken? Het hele probleem van de vluchtelingen, de gastarbeiders en de
illegalen is voor ons missionarissen een indringende en een niet te
ontvluchten vraag.
                  


                             Ferdinand van Campen in Brazilië


In 2003 begonnen vier jongelui met de opleiding tot Missionaris van Afrika
in onze gemeenschap. Twee van hen haakten af gedurende het jaar. De twee
anderen gaan nu hun tweede jaar in, en de volgende maand komen er drie of vier nieuwe bij. Hoopvolle signalen voor ons!
Onze gemeenschap groeide ook met de komst van een collega, padre Angelo Lee m.afr.. Hij is al eerder in Brazilië werkzaam gewees, is van Chinees-Mozambiquaanse oorsprong en spreekt dus vloeiend Portugees. Hij zal samenwerken met collega Rafael voor de werving van nieuwe kandidaten. Ik zal dit jaar verantwoordelijk zijn voor de kandidaten bij ons in huis. Dat betekent dus dat ik niet meer zoveel kan reizen, ik zal meer in huis zijn om onze jongelui te begeleiden, met hen te sporten en te werken, een aantal lessen
te verzorgen, enz.
Andere belangrijke gebeurtenissen voor ons in het afgelopen jaar waren de
priesterwijding van José Marques, de eerste Braziliaanse priester
Missionaris van Afrika, en een andere Braziliaan: Luciano Fuchs, die zijn missionaris-
eed aflegde in december j.l. en zich zodoende voor het leven verbond aan de
Sociëteit. Hoopvolle signalen!
                  


                               Piet van Heijst in Zambia.


Wat betreft de thuiszorg voor aids-patiënten die ik met uw giften
ondersteun, tijdens mijn afwezigheid werd er een workshop van drie weken
georganiseerd voor een nieuwe groep vrijwillig(st)ers. Sinds ik hier weer
terug ben, hebben we twee keer de zieken bij elkaar gebracht en ook een
seminar van vier dagen gehouden voor echtparen over "Hoe om te gaan met de
ziekte aids" in hun families, bij hun kinderen, bij weeskinderen, over de
verzorging van de zieken, enz.



                             Gerard Maesen in Spanje


Ik heb de indruk dat de "over-winteraars" hier, Belgen en Nederlanders,
steeds weer zoeken naar contacten omdat het leven hier, als je niet
uitkijkt, toch bekrompen is. Voor mij heeft het ook even geduurd voordat ik
de draai gevonden had. Als je dorpspastoor bent op het platteland, dan ken
je na enige maanden de mentaliteit van het dorp en weet je ook waar de
geestelijke behoeftes liggen. Maar hier komen de mensen uit steden en
dorpen, uit het noorden en het zuiden, uit België en Nederland. Hier zijn er
die komen voor één maand, anderen voor twee of meer, en weer anderen wonen
hier. Elke zondag zijn er weer "nieuwelingen" die zich even komen
voorstellen. Het is hier dus een komen en gaan van parochianen. De diensten
worden goed bezocht en de mensen zijn erg bij de vieringen betrokken. Alles
zingt mee en zeker als er gregoriaans gezongen wordt. In die zin is het goed
dat ik hier ben en in het noviciaat nog in de schola gezongen heb. Een ander
voordeel is dat het allemaal leeftijdsgenoten zijn met eenzelfde
traditionele geloofsopvoeding. We begrijpen elkaar. En op deze manier kan ik
toch nog mooi pastoraal bezig zijn.
P.S. - Normaal gaat een werknemer in Nederland in de V.U.T.
       Een pastor in Nederland gaat in de "T.U.V." = (tot uitvaart volgt !).



                               Marien van den Eijnden in Tanzania.
Tanzania

Vrouwen in onze streek worden uit-gesprokener en zoeken een meer zelfbewuste rol, ook in huiselijk kring. Wij zien o.a. dat meer vrouwen naar het gerecht stappen om voor hun rechten op te komen, voor zakelijke aangelegenheden, maar  ook om hun eigen echtgenoot te beschuldigen. Mannen worden dat gewaar, en voelen dat zij hun eigen rol moeten herzien en bijstellen, of ze dat nu leuk vinden of niet.

Onze kerken zitten vol! Mensen staan in de rij om gedoopt te worden, of om hun baby's te laten dopen. Men brengt ook aids. Aanvankelijk waren het degenen die naar de "grote stad" gegaan waren, en toen terug naar huis kwamen om er te sterven. Nu is men het hier aan elkaar aan het doorgeven. Wat gaan we daarvan denken? Wat er aan doen? Vroeger kon men zijn huisdeur open laten staan, ook wanneer men weg moest. Nu steelt men als raven! De
kleintjes beginnen met eten stelen in huis, jongeren elkaars schriften en
pennen, dan geld; volwassenen stelen geld en waardevolle dingen. Het is nu
echt wijd verbreid en een nieuwe situatie. Wat gaan we daar aan doen?

Onze katholieke gemeenschap heeft een sociaal vangnet opgezet voor mensen in
nood van welke gezindte dan ook. Verstoten ouderen, zwaar gehandicapten, of
mensen die het tijdelijk even niet aankunnen. Dat net bestaat uit een fonds
en uit persoonlijke inzet als een dak repareren, water of brandhout halen,
bij ziekte een akker klaarmaken, wieden of oogsten. Het spreekt erg aan en
loopt als een trein. Dit is het begin van een door de staat te regelen
nationaal systeem. Van een kerkgemeenschap van "moeten" naar "kerkfamilie".

Onze streek verdient zijn geld vooral door tabaksteelt. Men weet dat de
markt ervan op zijn beloop is, maar wat dan? Wat er ook voor in de plaats
komt, het zal een ingrijpende overgang zijn. Andere verbouwmethode,
werkschema, verkooppunten, handelaren, ... Sommigen hebben hun beslissing al
genomen en zijn er klaar voor. Zo is er hier een "gewone boer" met zijn
vrouw, beiden van rond de dertig, en met vier kleine kinderen. Twee jaar
geleden hebben zij vierhonderd oliepalmbomen geplant. Over een of twee jaar
gaan die elk seizoen produceren. Het vorig jaar kochten wij een waterpomp
die één persoon met zijn voeten bedient, één omhoog - de ander omlaag. En
een slang van zeventig meter, één euro per meter. Wij gebruiken die om onze
honderd oliepalmbomen en demonstratietuin te bevloeien, bij de bouw van
cementblokken, muren en vloeren nat te houden, hogere watertanks te vullen
voor onze waterleiding, enz. Alles goed in het zicht van kerkgangers en
ziekenhuisbezoekers. Dit jaar hebben vijf families elke zo één pomp gekocht.

In ons werkgebied zijn honderdduizend inwoners, en daarvan zijn 22 duizend
moslims. Iedereen heeft hen in de buurt, in zijn familie zelfs. Dagelijks
gaan we met elkaar om, we feesten en rouwen met elkaar. Ze dragen bij aan
ons sociale vangnet en maken er gebruik van. In het stadje Kaliua, dat
tienduizend inwoners telt, hebben we zeven moskeeën. Op een ervan staat
sinds een jaar een luidspreker om op te roepen voor hun gebed. Sommigen
vinden het maar "lawaai", burengerucht. Ik heb me gewend om bij die
gelegenheid God te ervaren in mijn leven, op mijn manier.



                                       Abbé Hans Baars in Frankrijk.


Na een grondig gesprek met Mgr. Bernard Charrier, de bisschop van Tulle,
vervolgens met de bisschop van Tarbes-Lourdes, met de rector en vice-rector
van het bedevaartsoord, ben ik vanaf midden-maart aangesteld als "chapelain"
te Lourdes. Vanaf 21 maart is mijn nieuwe adres: 1 Avenue Monseigneur
Théas, 65108 Lourdes Cedex, Frankrijk.
                  



                                       Harrie van de Ven in Kongo


heb nog nooit zo sober en ingrijpend de verjaardag van mijn
priesterwijding gevierd als dit jaar. De hele dag rondgereden van
vluchtelingenkamp naar vluchtelingenkamp ongeveer 70 km van Beni. Kampen met
een dekzeil, net zoals in Bunia, maar meer verspreid met rond de duizend
mensen. Veel bekenden van onze parochie gezien. Een blij en een enthousiast
weerzien hoewel ik niets had aan te bieden; maar ook getraumatiseerde
mensen. Velen van hen willen terugkeren omdat binnenkort het regenseizoen
begint en de organismen willen helpen met zaaigoed om te planten
.
Woensdag op 4 februari weer terug naar Bunia en dus weer thuis, dankbaar dat
ik dit heb mogen en kunnen doen. Hier nog steeds volop werk. We sturen de
mensen nu zoveel mogelijk door naar Caritas Bunia en andere
hulporganisaties. Daarom ga ik nu elke vrijdag naar een bijeenkomst van
Oicha, een overkoepelende organisatie van alle hulp-organisaties. Ga tegen
het eind van de maand met hen richting Badiya, om de plaatsen te tonen waar
een tijd terug mensen op mijnen waren gelopen. Zo proberen we, waar we
kunnen, de mensen van dienst te zijn.



                                       Venerato Babaine in Zambia
                                              een Oegandese M. Afr.


Een video-equipe ging in het land rond en Venerato  trok met hen mee;
onderweg luisterde hij naar wat de mensen over de missionarissen te zeggen
hebben. Hij schreef daarna het volgende.
Er is veel bewonderenswaardig in de missionaire activiteit, veel ook om over
na te denken. De mensen zijn onder de indruk van de hard-werkende "Witte
Paters". Dankbaar omdat ze het geloof hebben gebracht met een degelijke
catechetische onderbouw, ook voor het opbouwen van structuren en
instellingen in verschillende delen van het land. Ze zijn zich bewust van
het bevorderen van plaatselijke roepingen, het aandeel dat de leken hebben,
training van catechisten, en vooral het respect voor de plaatselijke
Nyanja-cultuur en vertalingen naar hun eigen taal. Zij bewonderen hun
kantoorwerk en de parochiële registers. Het zijn dappere mensen vol geloof.
Onverzettelijk en met een duidelijk doel voor ogen. Ook echte
gemeenschapsmensen. Ze wilden altijd dat de plaatselijke bevolking het
voortouw nam bij de leiding in de kerk. De "Witte Paters" benadrukten
vorming en training van de lokale bevolking, mannen zowel als vrouwen.

Maar soms veroorzaakt hun benadering enige toch wel enige bezorgdheid. Wie
kan op tegen hun harde werken? Waar zijn de fondsen om de projecten te
runnen die zij begonnen zijn? Wie kan die grote bouwwerken en binnenplaatsen
bij de missies in stand houden? Wie kan het klaar krijgen om helemaal pro
deo zijn auto als ambulance te gebruiken? Hoe kan de mentaliteit van de
plaatselijke bevolking veranderd worden zodat de inheemse priesters en
vrouwelijke religieuzen worden aanvaard zoals ze zijn en met wat zij hebben
voor hun werk ten bate van hun landgenoten? De bekende uitdrukking: Toen de
blanken hier waren was alles prima; maar nu met alleen Afrikanen .....



NIEUWSBRIEF van de werkgroep

                     "GERECHTIGHEID, VREDE EN HEELHEID VAN DE SCHEPPING"

nr. 16 april 2004.

Naast de brief van Jan Heuft in deze Schakel over Gerechtigheid
en Vrede in zijn praktijk van alle dag, laten we hier Pater Peter Herriot
S.J. aan het woord, die een beeld schetst van wat globalisering kan
veroorzaken in een land en bieden wij u de dialoog aan van Bisschop Mongo
met het geloof van zijn voorouders.

Zie deze teksten elders. Klik hier.


Webmaster-NL
Vorige pagina