Zoektocht naar een "betere" wereld.

We kennen allemaal het verhaal van Maria en Jozef op weg naar Bethlehem. De situatie van al die Afrikaanse migranten is niet anders. Het zijn er heel wat die deze zomer bij ons zijn komen aankloppen. En dat gaat nog steeds door. Door de media van de laatste maanden zijn wij allemaal op de hoogte.

De levensomstandigheden van al die mannen, vrouwen, kinderen op weg naar een reële of denkbeeldige betere wereld, zijn onhoudbaar geworden. Herinneren we ons maar al die tragische gebeurtenissen in Marokko rond de Spaanse enclaves of die verschrikkelijke beelden van de brand op het vliegveld van Amsterdam, waar elf mensen in de vlammen omkwamen.

De grenzen zijn tegenwoordig hermetisch afgesloten. In de landen waar zij doorheen trokken en waar gewoonlijk de aanwezigheid van migranten uit de landen ten zuiden van de Sahara min of meer getolereerd werd, wordt er steeds meer gecontroleerd of worden de mensen systematisch teruggestuurd.

Een van de gevolgen van deze situatie is dat zij langer dan voorzien gedwongen zijn in die transit landen te verblijven. Daar leven zij meestal onder de meest precaire omstandigheden en riskeren allerlei besmettelijke ziekten op te lopen. Soms worden zij opgesloten in de gevangenis. Vrouwen die een kind verwachten, moeten meestal alle medische begeleiding missen.

De laatste maanden hebben wij drie maal hulp moeten bieden om zwaar zieke mensen per vliegtuig terug te brengen naar hun land van herkomst. Daar kunnen zij te minste op een waardige manier sterven omringd door hun familie. Anderen hebben wij naar het ziekenhuis kunnen brengen, voor een bevalling, voor het volgen van een chemotherapie, of om dialyses te ondergaan.

Over het algemeen is de Algerijnse medische staf vol begrip voor de situatie. Maar het gebeurt ook dat er helemaal geen plaats is. Gelukkig hebben wij kunnen rekenen op het huis Dar Er Rahma’ of op de goede raad en hulp van de HCR (Haut Commissariat pour les Réfugiés, oftewel het Hoge Commissariaat voor de Vluchtelingen).

Veranderde problematiek van de migranten.

Wij moeten constateren dat jammer genoeg de problemen van de migranten de laatste maanden sterk veranderd zijn. Vroeger was een kleine financiële hulp vaak voldoende. Maar we hebben nu te maken met grote en ingewikkelde problemen zoals we hierboven al aangetoond hebben. Daarbij is er nu ook grote vraag om tijdelijk onderdak in de kelder, in schuurtjes of in aanbouw zijnde gebouwen.

Voor de eerste keer in mijn leven heb ik moeten onderhandelen over de huurprijs van een portiek waar iemand die werkelijk ten einde raad was, zou kunnen verblijven. De volgende dag werd ons kantoortje in Algiers bestormd door een horde andere migranten die in de zelfde moeilijkheden zaten en ook op een soortgelijke hulp rekenden. Dat was natuurlijk onmogelijk! Vaak genoeg komt het ook voor dat er heel jonge migranten bij ons komen binnenlopen, kinderen nog, waarvoor er geen andere oplossing is dan ze naar hun land van herkomst terug te sturen.

Onze financiële middelen hebben een flinke aderlating ondergaan en we hebben links en rechts subsidieaanvragen moeten indienen om wat meer financiële armslag te hebben. Bij de verschillende diplomatieke vertegenwoordigingen in Algiers hebben we steun kunnen krijgen, net zoals bij de CCFD (Comité Catholique contre la Faim et pour le Développement = Katholiek Comité tegen de Honger en voor Ontwikkeling). Wij zijn daar heel dankbaar voor!

Ondanks deze lijst van negatieve en verschrikkelijke dingen kunnen we toch enkele lichtpuntjes aanwijzen. Het heeft lang geduurd, maar sinds kort zijn een tiental migranten die vrijwillig kiezen om terug te keren naar hun land van herkomst. En ze zijn ook echt vertrokken! Van enkelen hebben wij een e-mail of een SMS ontvangen om ons te bedanken voor de hulp, die ze van ons gekregen hadden.

Anderen hebben een heen- en terugreis gemaakt, te voet of liftend over duizenden kilometers, en zijn nu op een reguliere manier teruggekomen met hun papieren in orde. Dit was mogelijk door middel van een officiële inschrijving in een opleidingsinstituut of vakschool. De Vereniging "Rencontre et Développement’ (Ontmoeting en Ontwikkeling) moet zich dan wel garant stellen voor de financiële kant van de zaak.

Functie van pompstation

Wij zijn er ons van bewust dat er geen enkele, zelfs miraculeuze oplossing bestaat voor dit immense probleem. Wij kunnen niet meer zijn dan een pompstation’ langs die grote weg van de migratie. Wij hoeven hen niet aan te moedigen om verder te trekken, nog minder om weer terug te keren. Wij kunnen alleen maar naar ze luisteren, raad geven, moed inspreken. En in geval van uiterste nood een klein beetje helpen.

En is dat niet onze allereerste plicht: solidair zijn met de allerarmsten?

Jan Heuft M. Afr.
Voorzitter "Rencontre et Développement"