Henriëtte Roland Holst

Mogen wij ons ook vasthouden aan dit WOORD,
dat Christus is,
Wiens menswording onder ons wij vieren met Kerstmis,
en handen en voeten geven aan
zijn BLIJDE BOODSCHAP van VREDE.

Nieuws vanuit onze Congregatie

Dit jaar wil ik U eerst meenemen naar Canada, waar met grote dankbaarheid het jubileum is gevierd van onze 100 jaar aanwezigheid in dat deel van Amerika. Nadat onze Congregatie: “Missiezusters van Onze Lieve Vrouw van Afrika”, in 1869 in Algiers gesticht was door Kardinaal Lavigerie, kwamen, na de jonge vrouwen uit Frankrijk, België, en Duitsland, de eerste kandidaten uit Canada al naar Noord Afrika in 1883 en 1885. Deze eerste zusters werden in de loop der jaren gevolgd door maar liefst 464 van hun landgenoten.

Zoals een Canadese zuster het poëtisch verwoordde:

"De roep van Afrika verspreidde zich
in de koude lucht van Canada
als de geur van Koffie en Kaneel in een tropennacht ”.

Het was echter pas op 27 oktober 1903 dat onze Congregatie zich vestigde in Canada en natuurlijk moest deze mijlpaal in onze geschiedenis, nu 100 jaar geleden, groots worden gevierd. De Aartsbisschop van Quebec die voorging in de Eucharistie van Dankzegging noemde onze zusters: “Witte Rozen van Afrika”, daarbij doelend op ons witte habijt, dat jaren geleden ons de bijnaam bezorgde van Witte Zusters. Onze Algemene Overste, Zr. Marie McDonald memoreerde het feit dat zoveel van deze “Witte Rozen van Afrika” per boot uit Quebec vertrokken waren naar verschillende delen van Afrika om het licht van het Evangelie met de mensen daar te delen. Zij eindigde met: “Wat we vieren vandaag is de “LIEFDE VAN GOD” die mensen in Canada en in Afrika verbindt”.

Er werden overigens ook verschillende jubilea in Afrika gevierd. Na Tanzania waar de eerste zusters in 1894 arriveerden en in Congo en Uganda respectievelijk in 1895 en 1899, was het de beurt van Zambia waar eind 1902 onze zusters hun eerste missiepost begonnen. Eind vorig jaar werd de honderd jaar in Zambia uitbundig gevierd zoals in Afrika de gewoonte is. Het apostolaat van de zusters is in de loop der jaren veranderd en richt zich vooral op de noden van nu op basis niveau, zoals het animeren van basisgemeenschappen en het bevorderen van de zelfredzaamheid van de vrouwen.

In West Afrika werd “75 jaar in Ghana” herdacht. Naast de festiviteiten in de kerk werden de vier pioniers uitgebeeld door vier engelen’ die verhaalden hoe het allemaal begonnen was. Ook hier vonden festiviteiten plaats. De 25 jaar in Tsjaad kon ook niet onopgemerkt voorbijgaan en in de 10 jaar dat onze zusters nu in Mozambique zijn, hebben zij zich vooral het lot aangetrokken van teruggekeerde vluchtelingen die opnieuw hun weg in het dagelijkse leven moesten vinden

De Europese Provincie.

Als bestuur van onze Europese Provincie zijn de verantwoordelijken van de 8 landen die hiertoe behoren: België, Duitsland en Polen, Frankrijk en Zwitserland, Engeland, Nederland en Spanje, dit jaar vier keer bij elkaar gekomen.
De Provincie bestaat inmiddels drie jaar, vandaar dat het mandaat van de Provinciale Raad weer voor drie jaar hernieuwd moest worden.
Tevens was dit een gelegenheid om ons beleid te evalueren. Dit heeft zich tot doel gesteld om zowel de kwaliteit van ons leven en missie in Europa als de solidariteit en het respect voor de mensen en culturen in de diverse landen te bevorderen. Vooruitzien, als de realiteit van onze Provincie zoals veroudering en vermindering van krachten, dit vraagt.

Meer en meer spitst ons beleid zich toe op de aandacht en zorg voor onze ouder wordende medezusters. Voorop staat een begeleiding die bij deze levensfase past en ons helpt om ook deze periode zinvol te beleven.

Dit jaar werden dan ook weer twee sessies georganiseerd voor de zusters tussen 60 en 70 jaar. Eén in april/mei in West Wickham (Engeland) waar 21 zusters, waaronder 2 Nederlandse, uit de verschillende landen aan deelnamen en één voor eenzelfde leeftijdsgroep in het najaar, in Mours (Frankrijk).
In Frankrijk werd een cursus gegeven voor hen die belast zijn met de zorg voor ouderen in de verschillende regio’s met als onderwerp: “Luisterbereidheid in hulpverlening”, en er was een internationale retraite in West Wickham (Engeland) waar vier Nederlandse zusters aan deelnamen.

Er wordt ook gezocht naar mogelijkheden om de verzorging van de zusters te verzekeren. In Frankrijk werd dit jaar ons grote klooster in Toulouse, waar een 50-60 tal bejaarde zusters woonden, gesloten. In kleine groepen verhuisden de bewoonsters naar een meer aangepaste huisvesting in Klooster Verzorgingshuizen. Ook in de andere landen wordt naar soortgelijke mogelijkheden gezocht.

Het is interessant te vermelden dat 36 zusters voorgoed vanuit Afrika naar Europa zijn teruggekeerd in de afgelopen drie jaar en ruim 90 zusters zijn overleden.

Maar ook de jongere generatie vraagt onze aandacht. In Polen dienden zich dit jaar 4 nieuwe kandidaten aan en vier zijn naar Afrika vertrokken n.l. drie postulanten uit Polen en één uit Spanje. Samen met 22 Afrikaanse postulanten zetten zij in Afrika hun training voort.

De Provinciale Raad hield haar vergadering van september ook in POLEN om getuige te zijn van de Professie voor het leven’ van Zr. Cecylia Bachalska. De plechtigheid maakte grote indruk op het veelal jonge publiek. Voor haar medezusters en aspirant zusters was het een bemoediging dat de Provinciale Raad hierbij aanwezig was. Het maakte de internationaliteit van onze Congregatie zichtbaar.

Intussen dient ons GENERALE KAPITTEL zich alweer aan en beginnen volgend jaar de voorbereidende vergaderingen op Regionaal en Provinciaal niveau. Zo blijven wij geëngageerd en betrokken bij het wel en wee van de gehele Congregatie.

DE NEDERLANDSE REGIO

De Nederlandse Regio telt momenteel 111 leden, waarvan nog 7 zusters in Afrika werkzaam zijn. Bovendien zijn twee zusters werkzaam in Amerika: Zr.Johanna v.d. Heyden als econome in Montreal (Canada) en Zr. Bertie Lintsen in Erie (V.S.) als studentenpastor.

Op 27 Maart keerde Zr. Jeanne Simons voor goed terug uit Kenya waar zij zich tot het einde toe inzette voor jonge vrouwen en meisjes.

OPEN KLOOSTERDAG.

Als eerste werd de videopresentatie : Anahora Rwanda, (Vrede zij u Rwanda) getoond. De beelden uit Rwanda waren adembenemend. Na enkele schokkende herinneringen aan de genocide zagen we hoe de vrouwen van Rwanda zich inzetten om verzoening te bewerken. De stilte die viel na afloop was zeer aangrijpend.

Vervolgens konden onze gasten kiezen uit drie themagroepjes:

1.    Ons leven en werken in Nederland.
Aan de hand van fotomateriaal kon men kennis nemen van de activiteiten waaraan onze zusters in Nederland deelnemen zoals: Opvang van dak-en thuislozen, fietsenproject en straatkrant, Amnesty Internationaal, AEFJN( Africa Europe Faith Justice Network) Liliane Fonds, Taalles en contact-ouder op school, tolken voor asielzoekers, de Werkgroep Religieuzen tegen Vrouwenhandel, parochiewerk zoals catechese, avondwake, MOV groepen, preken, collecteren, enz.

2.    Rol van missionarissen in crisissituaties in Afrika.
Deze groep had enkele sprekende foto’s en landkaarten van crisis situaties in Afrika zoals: Dar es Salaam met foto’s van vrouwen die zich inspannen om weeskinderen van Aids-slachtoffers een tehuis te geven; Een kaart van Burundi en enkele foto’s over de “oorlogscrisis”en de hulpverlening aan de vluchtelingen, en een overzicht van een gebied waar honger en armoede heerst. Zij vertelden hoe ook de zusters hierbij betrokken zijn.

3.    Voortzetting van ons werk in Afrika.
Hierin werd duidelijk dat de zusters van locale Afrikaanse Congregaties door ons gevormd, onze activiteiten voortzetten, zodat het werk in Afrika doorgaat.
Foto’s van de MMA (Missionaire Beweging voor Afrika), toonden dat de leden, allen niet religieuzen, willen delen in de geestelijke erfenis van Kardinaal Lavigerie onze Stichter, en zich geroepen voelen om missionaris te zijn ieder in haar of zijn leefsituatie

De middag werd besloten met een gebedsviering: een smeekgebed om vrede.

Vooral in het eerste punt werd duidelijk hoezeer onze Zusters zich ook in Nederland blijven inzetten voor de kansarmen in onze maatschappij. Verschillende van hen namen deel aan de Nationale Vredesdag Religieuzen op 13 September, waar gezocht werd naar een sociaal antwoord op het lijden dat het bestaan van zoveel mensen aantast. Iemand kan en moet het zwijgen doorbreken, het leed kenbaar maken, medestanders zoeken en werken aan mede-lijden en solidariteit. Een taak voor ons allen.


Jubilaressendag

Op 15 Augustus werden de 13 jubilaressen van dit jaar in het zonnetje gezet. Een schildering op de muur vertoonde een grote boom met 13 vruchten verschillend in grootte en kleur: voor de enige 70 jarige bruid een donkergroene, voor de twee 65 jarigen iets lichter van kleur en zo steeds lichter wordend voor de drie 60 jarigen, de zes 50 jarigen en tot slot een lichtgroene , nog niet zo rijpe vrucht, voor de laatste 40 jarige jubilaresse. Onze overleden Zr. Catharina Kuyken + 2001, die ook haar 40 jarig jubilee zou hebben gevierd, werd op een speciale manier herdacht.


Jarenlang woonden en werkten onze Zusters in Sterksel waar zij deel uitmaakten van de dorpsgemeenschap. Bij gelegenheid van het 75 jarig bestaan van de Parochie in Mei 2003, werd op initiatief van de inwoners een monument, gewijd aan de drie Congregaties die in Sterksel hebben gewerkt, opgericht. Na een plechtige Eucharistieviering werd het onthuld door Bisschop Hurkmans. Tussen de drie figuren die het monument sieren, prijkt een Zuster Missionaris van Afrika als een blijvende herinnering aan onze aanwezigheid in de         "Heerlijkheid van Sterksel”.

In oktober mochten wij onze algemene overste Zr.Marie McDonald welkom heten in onze Regio voor een uitgebreid bezoek. Gedurende haar 10 daagse verblijf nam zij de tijd om alle zusters in de verschillende communiteiten te ontmoeten. Voor velen van hen was het een eerste kennismaking. Zij was getroffen door de goede sociale voorzieningen en de uitstekende zorg die onze bejaarde zusters hier mogen ontvangen.



Ghana

Afrika jongerenproject 2003 Ghana

Ook dit jaar werd er weer een jongerenreis naar Afrika georganiseerd, dit jaar naar Ghana. Zr.Anne Helwegen, die belast is met Missiebewustwording hier in Nederland, was heel nauw betrokken bij de voorbereiding ervan. De tien deelneemers/sters kwamen voor een voorbereidend weekend naar Esch, een bijzondere ervaring voor onze zusters en voor de gasten. Er werd veel uitgewisseld tussen hen. Op 31 Juli werden zij naar Ghana gezonden en vertrokken uitgezwaaid door de achterblijvers. De jongeren werden begeleid door Jeannette van den Biggelaar, lid van de Missionaire Beweging voor Afrika. De reis was een geweldige ervaring, die werd samengevat als volgt. “Nu is Ghana een deel van ons geworden. We hebben gezien, gehoord en zijn aangeraakt, en dragen het beeld van Ghana voortaan met ons mee”.

Nieuws uit Afrika.

Nog steeds is er groot interest en openheid naar alles wat er in Afrika en de andere delen van de wereld gebeurt. Met de noden van Afrika en de wereld wordt intens meegeleefd en zij worden meegenomen in het gebed. Vooral met de jongere leden worden de contacten onderhouden en men blijft graag op de hoogte van hun vorming en belevenissen.

Door een geregelde briefwisseling blijven wij verbonden met het wel en wee van onze Zusters in Afrika. Ondanks de dikwijls moeilijke omstandigheden zien zij toch tekenen van hoop om hen heen.

Zr.Nel Boons, die nu tijdelijk een zuster vervangt in Kadutu-Bukavu (Congo), voelde zich er gauw weer thuis en vond het heerlijk weer oude bekenden te ontmoeten . Zij schrijft hoe in oktober de twee bisschoppen die als martelaren stierven in 1996 plechtig herdacht werden. Voor hen werd een gedenkteken opgericht in de aanwezigheid van duizenden mensen, die zelf ook de oorlog hebben meegemaakt. Er zijn nu tekenen van Vrede en wederopbouw sinds de ondertekening van een vredesplan en de beëdiging van vier vice-presidenten.


Zr. Johanna van Oostrum (Congo) beschrijft de priesterwijding van 11 nieuwe priesters en hoe de nieuwe kerk in hun wijk ingewijd werd. De basisgroepen zetten zich in voor de catechese en het parochieleven.

Zr. Therese Brattinga ( Congo) laat ons weten hoe de vrouwen al hun krachten willen inzetten voor Vrede. Zij hebben gedemonstreerd voor terugkeer van de kindsoldaten naar de famillies en voor bescherming en respect voor de waardigheid van de vrouwen.

Van Zr.Anne-Katrien krijgen wij geregeld nieuws uit Kigali, Rwanda. Zij bezoekt nog steeds mannen en vrouwen in de gevangenissen waar velen al jaren vastzitten zonder proces. “Wanneer ik zo naar mensen kijk gaat er zoiets van verwondering en compassie door me heen”, zegt zij. “De Heer heeft zo zijn wegen en houdt toch van iedereen ondanks zijn fouten en tekortkomingen. Híj alleen peilt deze mensen en kent de onschuldigen onder hen”.
Zij is heel dankbaar voor de ondersteuning van de parochie van Muntel-Vliert in Den Bosch.

Onze drie zusters in Tanzania maken het goed. In Mwanza zet Zr.Corrie Vork zich steeds meer in voor de bestrijding van AIDS en de vele zieken en weeskinderen die deze ziekte met zich meebrengt. Ook Zr.AnneBrigitta is druk met de opleiding van vrouwen en meisjes. Sinds enkele maanden is in Mwanza een nieuw project gestart met een zestal Geassocieerde Leden. Zij zijn geen religieuzen, en komen uit Canada. Zij werken in nauw verband met onze Congregatie en zijn o.a. werkzaam in het AIDS programma, zetten zich in voor wezen en straatkinderen en werken op het eiland Ukerewe in een Middelbare school. Zij leveren aldus een bijdrage aan de sociale activiteiten in dit deel van Tanzania.

De communiteit in Mbeya waar Zr. Marianne Kemmeren al jaren werkzaam is, wordt begin volgend jaar overgedragen aan Afrikaanse Religieuzen. Zij zijn druk bezig met afscheid nemen en het initiëren van de nieuwkomers. Begin volgend jaar keer Marianne voorgoed terug naar Nederland.