Sociaal Wereld Forum

 

IS ER EEN ANDERE WERELD MOGELIJK ?

 

Onze Confrater Jan Heuft was aanwezig bij het Sociale Wereld Forum in Nairobi, Kenia. Hierbij zijn impressies van deze gebeurtenis.

 

Toen Ik in Algiers het vliegtuig nam om naar Nairobi te vertrekken, had ik enige moeite om me los te maken van de dagelijkse werkelijkheid van de immense ellende van al die migranten uit de landen ten zuiden van de Sahara. Zij komen naar Algiers en naar Tamanrasset en een groot aantal van hen klopt bij ons aan om hulp.

 

Wij vormen een groep van de Oecumenische Organisatie Ontmoeting en Ontwikkeling. Ik moest ook denken aan die ongeveer driehonderd migranten die wij geholpen hebben om weer terug te keren naar hun familie, met lege handen, vaak ziek en … langs de weg die ze gekomen zijn.

 

Ik schaamde me eigenlijk toen ik mezelf zo in het vliegtuig zag stappen net zoals die duizenden andere deelnemers aan het Sociale Wereld Forum. De migrant die accepteert om terug te keren, moet deze route in bijna dezelfde richting afleggen, maar dan wel te voet! In het vliegtuig durfde ik nauwelijks door het raampje naar beneden te kijken! Ik vroeg me af of het werkelijk de moeite waard was om zoveel geld uit te geven terwijl talrijke mensen van dorst en vermoeidheid sterven in dat onmetelijke gebied van de woestijn waar ik over heen ging vliegen.

 

Maar tegelijkertijd moest ik ook denken aan al die vrouwen die we al sinds twee jaar proberen te helpen in een opvangkamp met noodhulp op veertig kilometer van Algiers. Sinds zeven maanden nu wordt er door sommige traditionele of opportunistische stromingen druk op ons uitgeoefend, we worden zelfs bedreigd, om te stoppen met het functioneren van dit project.

 

Vrouwen, gesluierd en soms opgesloten gehouden, kunnen zich daar vrij uitdrukken. Ondanks het officiële document dat we eindelijk hebben kunnen verkrijgen bij de betreffende minister, dat ons toestaat onze activiteiten voort te zetten, vertrok ik toch me angstig afvragend of ik bij mijn terug keer dit kleine centrum nog wel weer terug zou vinden.

 

Gezien mijn lengte van twee meter zat ik niet al te gemakkelijk in het vliegtuig. Het werd dus een dubbele marteling voor mij, vooral toen de vlucht nog zes uur vertraagd werd omdat het vliegveld van Nairobi gesloten was wegens dichte mist. Wat zou ik in de verschillende seminars gaan zeggen over immigratie, over de waardigheid van de vrouw, over het fundamentalisme, over de dialoog tussen de godsdiensten?

 

En daar sta ik dan aan het loket van de grenspolitie in Nairobi. Zonder een enkel probleem krijg ik mijn inreisvisum tegen betaling van veertig euro. Ik vind dit verbazingwekkend, want diezelfde afrikanen worden meestal hardhandig weggestuurd van onze grenzen. Ik schaam me dus opnieuw over mijn afkomst.

 

De volgende dag is het groots opgezette begin van het Forum met een fantastische toespraak van de Zuid-Afrikaanse bisschop Monseigneur Desmond Tutu.  “JA, Black is beautiful”, zei hij, “de armen en de onderdrukten hebben het recht om te leven en verdedigd te worden.”

 

Met die boodschap ging ik daarna deelnemen aan de seminars om het uit  te schreeuwen en bij iedere gelegenheid te laten horen over de enorme ellende van al die bevolkingsgroepen op weg naar een betere wereld. We waren allemaal heel erg onder de indruk toen Aminata Traore uit Mali het woord nam en het slechte beheer en de corruptie in talrijke landen van het Afrikaanse continent aan de kaak stelde. Zij sprak ook over de velen die onderweg omkomen of op zee verdrinken.

 

Zij vroeg ook aan de afrikanen zelf meer interesse te tonen voor hun eigen broeders die “ergens in dit werelddeel ronddwalen.” Ik vroeg me bij mezelf af: “En wij, Missionarissen van Afrika, hoe staat het met onze solidariteit? Wat doen wij voor deze afrikanen die in nood verkeren?”

 

Voor de zoveelste keer werd de situatie van de vrouw “op die trektocht van de ellende” ter sprake gebracht, tegelijkertijd met die van de kinderen die later geen identiteit of nationaliteit zullen hebben en natuurlijk helemaal geen schoolopleiding krijgen.

 

In verschillende seminars sprak men met grote nadruk over de belangrijke kwestie van vergeven en verzoenen. Want, inderdaad, vrede kan niet opgebouwd worden zonder rechtvaardigheid. Dan gaat het niet alleen over de onafhankelijk geworden Afrikaanse landen, maar tegelijkertijd en met dezelfde strengheid en nadruk over de oude koloniale mogendheden. We zijn allemaal verplicht ons dit te herinneren!

 

In het seminar over de invloed van onze godsdienstige overtuigingen op ons sociaal handelen was er een levendig maar zeer diepgaand debat waarin tenslotte iedereen accepteerde dat het geloof in God niet als een etiket opgeplakt hoeft te worden, maar vertaald wordt door de waarachtigheid van ons handelen.

God manifesteert zich in wat we zijn en niet door wat we pretenderen te zijn. De erkenning van het goede in het handelen van iemand anders, zelfs als hij andere godsdienstige overtuigingen heeft, maakt het juist mogelijk die vrijheid en vrede te scheppen waarin het goed is te leven.

 

De laatste dag van het Forum werd gemarkeerd door het bezetten van een restaurant door een grote groep Keniaanse jongeren, arm en min of meer uitgesloten van het Forum. Zij eisten, en met reden, een gratis maaltijd. Op die manier verjoegen zij ons, “de rijke deelnemers aan het Forum”. Ik moest meteen denken aan die beroemde woorden van Martin Luther King “We shall overcome…”.

 

Een andere generatie van Kenianen zongen, niet ver vandaar en tegelijker tijd, met overtuiging en enthousiasme, “een Requiem voor de Armoede”. Op die manier werd de band gelegd met de plaatselijke werkelijkheid van extreme armoede, waarin een groot deel van de bevolking van dit land leeft.

 

Het sluitingsfeest was grandioos met een mooie toespraak van de vroegere president van Zambia, Kaunda. Maar in een hoek van het park stond ik ineens tegenover twee jonge Kenianen van een jaar of zestien mager en ondervoed. Ze aten de resten van het voedsel in de vuilnisbakken. Dit gaf me een enorme schok. Ik voelde me net als Saul toen die van zijn strijdros geworpen werd, terwijl een stem uit de hemel hem vroeg: “Wat ben je aan het doen?”

Een ander beeld kwam me ook voor ogen: Het proces, waar Pontius Pilatus de gegeselde en gewonde Jezus toont aan een woedende menigte. Hij zegt dan: ”Ecce Homo” Hier heb je de mens zoals hij wordt na een volkomen mislukking.

Ja, de tijd dringt om aan de slag te gaan voor een andere wereld, want het is deze wereld van nu die deze verworden menselijke situatie veroorzaakt heeft en blijft veroorzaken!

 

Ik ben van dit Forum teruggekomen meer dan ooit gemotiveerd om me nog meer in te zetten in deze wereld van uitgestotenen, om oplossingen te zoeken die in een min of meer nabije toekomst resultaten geven en het mogelijk maken een “andere wereld” op te bouwen, rechtvaardiger, eerlijker.

En is dat ook niet  “bouwen aan het Rijk van God”?             

   

Nairobi  26 januari 2OO7.