Nieuwsbrief oktober 2003 Vol. 2 nr 6




WERELDHANDELSCONFERENTIE (WTO) in CANCUN, 11 - 15 september 2003.
In de dagbladen is veel over deze conferentie geschreven. De ver-wachtingen waren hoog gespan-nen zowel in de rijke landen als vooral ook in de ontwikkelings-landen. Velen van u hebben brieven geschreven naar minister Brinkhorst en Eurocommissaris Lamy om steun te vragen voor de belangen van Afrika. De conferentie is helaas mislukt.

De ontwikkelingslanden waren goed voorbereid
Tijdens de vorige WTO-conferentie in Doha in 2001 hadden de ontwikkelingslanden al veel bereikt door beter samen te werken. Toen werd door de conferentie eenstemmig besloten tot een ontwikkelingsagenda voor de komende jaren. Alle aandacht zou gericht worden op een betere deelname van ontwik-kelingslanden aan de wereld-handel.
De ontwikkelingslanden hebben zich sindsdien gedegen voor-bereid. Vooraf hebben ze meer-malen duidelijk hun verlangens te kennen gegeven en ook dui-delijk gemaakt waar ze wel en niet mee in konden stemmen. De G20+, meer dan 20 sterke ontwikkelingslanden, dienden een eigen voorstel in voor de afschaffing van landbouwsub-sidies. Vier West Afrikaanse landen kwamen met duidelijke voorstellen over de katoen. De Afrikaanse Unie, de ACP-landen (78 oud-koloniën van Europese landen in Afrika, het Caribische gebied en de Pacific/Oceanië) en de Minst Ontwikkelde Landen stemden gezamenlijk niet in met 4 nieuwe onderhandelingsvoor-stellen over meer toegang voor investeringen, toezicht op mededinging, transparantie bij overheidsaanbestedingen en soepelere handelsformaliteiten. Toch is hier onvoldoende reke-ning mee gehouden zowel voor als tijdens de conferentie in Cancun. Tijdens de conferentie hielden zij voet bij stuk: “liever geen verdrag, dan een slecht verdrag”.
De rijke landen hadden daar niet op gerekend en wisten er ook geen raad mee. Ze waren eraan gewend door hun sterke positie in de wereld en door hun verdeel
-en-heers politiek meestal toch hun zin te krijgen.


De knelpunten tijdens de conferentie…….
De EU en de VS wilden de subsidies voor hun eigen boeren niet voldoende op korte termijn afbouwen: met als gevolg dat de dumping van goedkope land-bouwproducten op de wereld-markt door zou gaan ten nadele van de boeren van het Zuiden… De VS wilden de subsidies aan hun 25.000 katoenboeren niet afbouwen: de ruim 1 miljoen katoenboeren in West Afrika moesten maar andere producten gaan verbouwen, met als gevolg dat de VS de West-Afrikaanse katoen van de wereldmarkt blijft verdringen met haar zwaar gesubsidieerde goedkope katoen…De EU en de VS wilden dat de ontwikkelings-landen hun grenzen nog verder zouden openstelden voor industrieproducten uit de rijke landen: met alle nadelige gevol-gen voor de kleine plaatselijke industrieën in het Zuiden. De EU wilde vooral dat zij hun grenzen ook zouden openstellen voor de 4 nieuwe onderhande-lingsvoorstellen: ten voordele van haar grote internationale bedrijven

Enkele reacties van Afrikaanse zijde:
De president van Senegal, Dhr.Abdoulaye Wade: “Wat voor de meerderheid van de arme landen een teken van hoop had moeten zijn,” schreef hij op 9 september vlak vóór de confe-rentie, “is nu een onderwerp van zorg aan het worden. We vragen ons af of de conferentie wel kan en zal slagen. Misschien is het zelfs beter dat ze mislukt.

We willen ons niet langer meer als joker laten gebruiken door de rijke landen om hun zin te krijgen ,

ook al zullen de Wereldbank, de FAO en het Internationale Monetaire Fonds dat graag van ons willen”.
·    
De minister van Economische Zaken van Boerkina Faso, Dhr.Benoit Ouattara: “We zijn hoopvol in Cancun aangekomen, we vertrekken bedroefd. Het zogenaamde compromis dat voor onze katoen voorgesteld werd, was een regelrechte klap in ons gezicht. Bijna alle delegaties hebben dat erkend. Niets is veranderd. Europa en de Verenigde Staten hebben tegen ons samengespannen. Toch zijn zij de sterkste die het goede voorbeeld moeten geven. Het egoïsme heeft hoogtij gevierd. Ze kunnen er ons ook wel van beschuldigen, maar

wij hebben de trein van de mondialisering nog niet voorbij zien komen.

Laat hen de les trekken uit deze mislukking.

Wij zijn niet langer bereid eender welke tekst met gesloten ogen te tekenen”.

De minister van Economische Zaken van Senegal, Mevr.Aïcha Agné Pouyé: “Ze hebben ons nu zelfs minder aangeboden, dan ze ons 2 jaar geleden in Doha al gege-ven hebben. Wat ze ons hier aanboden, liet ons zelfs niet toe de weinige hoop te koesteren, die we nog hadden. Op een arrogante manier werden de zorgen, vooral van ons Afrikanen, genegeerd.

We hebben onze stem laten horen en zullen dat blijven doen.

Zij die deze mislukking ver-oorzaakt hebben, moeten de gevolgen ook maar dragen”.
Aan haar werd nog de vraag gesteld: “Maar de VS en de EU zeggen toch dat onderhandelen een proces is waarbij ieder geeft en ieder ontvangt. Wat hadden jullie hen aan te bieden?” Haar antwoord luidde:”Ja, dat is een goede vraag. Om te kunnen geven, moet je eerst iets hebben. Wat hebben wij Afrikanen in de voorbije jaren ontvangen om te kunnen overleven en ons te ontwikkelen? Laten eerst degenen die meer hebben dan de Afrikanen maar beginnen met geven.
Onze hoop is steeds geweest dat er een zeker evenwicht tot stand zou komen.”

Wij willen u, missionarissen en religieuzen, dankzeggen voor uw deelname aan de brievenactie voor Cancun
aan minister Brinkhorst en Eurocommissaris Lamy. Het secretariaat van AEFJN in Brussel heeft ons meegedeeld, dat uit 15 landen aan deze brievenactie is deelgenomen; en dat de internationale Unie van Algemene Oversten, verschil-lende nationale conferenties van Religieuzen, vele provinciale besturen en talloze communi-teiten in deze 15 landen de Cancun-brieven verzonden hebben. Onder deze 15 landen waren ook landen in Afrika en Oost Europa.
Onze oprechte dank daarvoor

Staatssecretaris mevr.van Gennip, die samen met minister dhr.Brinkhorst en minister mevr. Van Ardenne-van der Hoeven de Nederlandse delega-tie naar Cancun leidde, heeft voor zij naar Cancun vertrok ons in een persoonlijk schrijven haar sympathie betuigd voor deze ac-tie van missionarissen en religi-euzen en toegezegd zich in Cancun in te zullen zetten voor de belangen van Afrika.

In augustus van dit jaar is ten-slotte na ruim 2 jaar onder-handelen in Genève bij de WTO overeenstemming bereikt over geneesmiddelen voor AIDS/-HIV, malaria en andere tro-pische ziekten. Arme ontwik-kelingslanden, die zelf geen farmaceutische bedrijven heb-ben, mogen goedkope genees-middelen gaan aanschaffen in andere (ontwikkelings)landen die zulke bedrijven wel hebben.
Voor ze hiermee akkoord gingen hebben de Verenigde Staten geëist, dat aan een groot aantal voorwaarden moet worden voldaan: (1) deze goedkope geneesmiddelen moeten een aparte herkenbare, dus duurdere verpakking krijgen; (2) 45 rijkere landen hebben ermee ingestemd deze geneesmiddelen niet te gaan gebruiken, dus is de markt voor deze geneesmiddelen beperkt, wat ze ook weer iets duurder maakt; (3) en de arme landen moeten voor zij deze genees-middelen kunnen aanschaffen een hele papierwinkel afwerken. Op deze manier proberen de VS en ook andere rijke landen de schade voor hun eigen grote farmaceutische bedrijven te be-perken. Deze bedrijven beschik-ken over de meeste patenten van geneesmiddelen en hebben vol-gens de regels van de WTO het recht’ 20 jaar lang de (hoge) prijzen vast te stellen.

Artsen Zonder Grenzen en het Africa-Europe Faith and Justice Network, waarvan wij het Nederlands Netwerk zijn, zijn niet gelukkig met deze voor-waarden. Het bevordert niet dat arme landen gemakkelijk over deze geneesmiddelen kunnen beschikken, wat toch eigenlijk de bedoeling is. Maar het is in ieder geval een stap vooruit.
Ook in het verleden heeft u zich samen met ons hiervoor ingezet en zo hebben wij samen wellicht ons steentje hieraan kunnen bijdragen!

WE STELLEN ONS WEL EENS DE VRAAG:
helpt lobbyen, brieven schrijven, een handtekening zetten eigenlijk wel?

Wat zich in Cancun afgespeeld heeft, kan ons aan het twijfelen brengen, hoewel de nieuwe krachtige opstelling van de ontwikkelingslanden een plus-punt betekent voor de toekomst. De stap vooruit met de genees-middelen maakt ons in ieder geval blij dat we niet voor niets geschreven hebben. Het is wel echte taaie missionarisarbeid: je hebt er een lange adem voor nodig! Het is een zaak van “stilletjes voort doen”, zoals missionarissen plegen te zeggen, als er tegenslag is en het niet wil vlotten, zoals ze dat graag zouden willen.

In “Geef ons heden ons dagelijks brood. Bidden met de armen” dat door de Nederlandse Missieraad is uitgegeven, verwoordt een gebed van Huub Crijns op blz.34 het alsvolgt:
:
Gerechtigheid, vroomheid en vrede
zijn als zoete druppels,
die achter elkaar vallend
zelfs de hardste steen uithollen.

Gerechtigheid, vroomheid en vrede
zijn de kringen op het water,
die de erin geworpen steen maakt,
waardoor, na het zinken
de stroom van de rivier verandert.

En daarom doen we maar stilletjes voort, want er moeten veel druppeltjes vallen en veel steentjes geworpen worden!!
(wilt u daarom a.u.b. ook lezen wat nu volgt!!!)

“ U KRIJGT NOG GELD VAN HEN”

De actie JUBILEE 2000 herinnert ons aan de vele miljoenen handtekeningen die wereldwijd verzameld werden en waardoor het probleem van de schulden van ontwikkelings-landen op de wereldagenda geplaatst werd. Dit is al weer even geleden, en toch zijn de schulden nog niet helemaal kwijt gescholden. Daarom wil JUBILEE NEDERLAND, waarvan wij als netwerk lid zijn, de schulden weer onder de aandacht van de politiek brengen. Daartoe zal een jaar lang actie gevoerd worden met als motto “U KRIJGT NOG GELD VAN HEN”.

We zullen u dezer dagen de nodige informatie toesturen. U doet toch mee??!!



“CONTROL ARMS”.

Berichten uit Afrika en uit de wijde wereld.
In brieven van missionarissen uit Oost Kongo, Noord Oeganda, Zuid Soedan, Liberia, Ivoorkust en andere landen komen wij steeds verhalen tegen over kindsoldaten en kleine lichte wapens. In de hele wereld zijn schrik niet 639 miljoen kleine wapens in omloop, in Afrika wordt het aantal kleine wapens geschat op 30 miljoen, dat wil zeggen 1 op elke 20 Afrikanen. De Verenigde Naties ramen dat jaarlijks 500.000 mensen door wapens de dood vinden, dat 300.000 kindsoldaten betrokken zijn bij conflicten. Tussen 1990 en 2000 zijn 50 miljoen mensen daardoor op de vlucht gedreven en hebben vele miljoenen meer hun eigendom, hun woonplaats en hun dierbaren verloren . Sinds 1945 zijn door de internationale gemeenschap allerlei wetten vastgesteld over mensenrechten, maar is zij in gebreke beleven om bindende wetten over de wapenhandel aan te nemen.

Nobelprijswinnaars van de vrede lanceren een actie.
Daarom zijn 18 Nobelprijswinnaars in 1997 een wereldwijde campagne begonnen om tot een sluitende wetgeving voor de wapenhandel te komen. Daartoe hebben ze een verdragstekst opgesteld en alle landen opgeroepen deze te ondertekenen.
Hierdoor aangespoord zijn de VN in 2001 een actie gestart ter bestrijding van de illegale handel in kleine en lichte wapens en willen in 2006 een tweede conferentie hierover houden om tot een goede internationale wetgeving te komen.

Wereldwijde campagne.
Op 9 oktober 2003 zijn Amnesty International, Oxfam en IANSA (International Action Network on Small Arms) wereldwijd een internationale campagne gestart in alle continenten. Zij roepen op tot een Wapenhandelverdrag, dat gebaseerd is de tekst van de Nobelprijswinnaars en toegespitst op de mensenrechten. Ze hopen dat de VN dit verdrag in 2006 zal aanvaarden. De campagne draagt als leuze: “CONTROL ARMS”. In plaats van handtekeningen, willen zij daartoe één miljoen foto’s van mensen uit de hele wereld verzamelen, die dit ondersteunen. Zij roepen ons op ons hierbij aan te sluiten. Samen met Amnesty International, Novib/Oxfam, Pax Christi en hopelijk vele anderen willen wij ons in Nederland voor deze campagne inzetten en er bekendheid aan geven. Wij zullen u later meer hierover berichten.

DE RECHTEN VAN DE VROUW in het AFRIKAANS HANDVEST VOOR DE RECHTEN VAN MENSEN EN VOLKEREN.
Ook een stap vooruit!!

Op 11 juli j.l. hebben de ministers van 53 landen op de Topconferentie van de AFRIKAANSE UNIE (AU) in Maputo, Mozambique, een protocol voor het Afrikaans Handvest aanvaard over de rechten van de vrouw. De Congolese advocate Julienne Ondziel noemt het “een zeer vooruitstrevend document”.
Het stelt gelijkheid vast tussen mannen en vrouwen en verbiedt alle vormen van discriminatie en geweld ten opzichte van vrouwen. Het verleent algemeen kiesrecht aan vrouwen, stelt de huwbare leeftijd vast op 18 jaar en vereist de vrije instemming van beide partijen. Het verklaart de vrouwenbesnijdenis onwettig en garandeert aan vrouwen het recht op bezit en erfenis. Het blijft dubbelzinnig over de polygamie, maar moedigt de monogamie aan. Het geeft aan vrouwen het recht over haar eigen lichaam en het recht zich te beschermen tegen overdraag-bare infecties.

Als 15 parlementen van de 53 landen van de AU dit protocol geratificeerd hebben treedt het in werking. Omdat het niet con-form de Islamitische wetgeving de Charia is, en omdat vrouwen-besnijdenis nog in 28 landen in zwang is, zal het nog wel even duren voor 15 landen het gerati-ficeerd hebben.

Koning Mohammed VI van Marokko heeft juist dezer dagen in zijn troonrede wetswijzigin-gen bekend gemaakt over de rechten van de vrouw. De voor-naamste moslimpartij en de vrouwenbeweging in Marokko stemmen er beide mee in. De wijzigingen liggen in de lijn van het protocol dat door de Afri-kaanse Unie afgekondigd is. Of Marokko het protocol gaan rati-ficeren is niet vermeld. In ieder geval is het een belangrijke stap vooruit voor de Marokkaan-se vrouw!

“WATER VOOR LEVEN”.
Ter verdediging van onze zuster Water.

Dit is een vooraankondiging van een brochure die begin volgend jaar ter beschikking komt. Het is een uitgave van de Werkgroep Gerechtigheid, Vrede en Heelheid van de Schepping van de Algemene Besturen van Ordes en Congregaties in Rome. De Nederlandse uitgave zal door ons worden aangeboden op de Besturendag van de WRGV op 21 januari in Amersfoort. Wij zijn gevraagd daar in de voor-middag het thema water in Afrika nader toe te lichten.
Het is een uitstekend werk-boekje, waarin naast feiten en problemen van water wereldwijd, bijbelse en theologische over-wegingen opgenomen zijn. Ten slotte worden antwoorden en suggesties gegeven op de vraag: waarom zouden religieuzen zich bezig moeten houden met zulke problemen als dat van water?

Ik wil als water zijn

Ik wil als water zijn,
dat in de rivieren klatert,
en door het oerwoud stroomt,
dat velden vruchtbaat maakt
en overal leven brengt.

Ik wil als water zijn,
dat al wat vies is,wast,
dat ieder mens, hoe die ook heet
en heling en bevrijding zoekt,
weer hoop op toekomst geeft.

Ik wil als water zijn,
dat alle boten draagt,
vol mensen en hun lasten,
om voor hen allemaal
hun lasten te verlichten.

Ik wil als water zijn,
de bron van alle leven,
dat alle mensen samenbrengt,
om samen, overal vandaan,
het lief en leed te delen.

God, ik wil als water zijn,
dat in uw richting stroomt,
om in de wereld, overal,
uw opdracht waar te maken:
meer mens te zijn voor iedereen.

    Thailand
    Uit “Bidden met de armen
    “Jan Brock NMR

Afrika Europa Netwerk
Orthenseweg 43
5212 EA ’s-Hertogenbosch
tel. (+31) 073 613 91 16
fax (+31) 073 614 44 55
e-mail mafr.cor@planet.nl

Webmaster-NL