Daarna luisterden we naar een boeiende en interessante lezing van Herman Obdeijn, die zelf vele jaren werkzaam is geweest in Noord-Afrika en nu islamologie geeft aan de universiteit van Leiden. Herman herinnerde ons eraan dat deze datum, 11 februari, samenviel met het grote offerfeest van de Moslims, waarop ze het offer van Abraham van zijn zoon Izaak gedenken (voor de Moslims is dit Ismael).

Herman gaf eerst een uiteenzetting over het begin van de islam: over de profeet Mohammed, de openbaringen die hij ontving, de Moslims zijn volgelingen (geen "Mohammedanen"), het ontstaan van de koran, de diverse stromingen die na de dood van Mohammed ontstonden.

Daarna luisterden we geboeid naar een uitleg over de inhoud van het geloof van de islam, de praktische regels die daaruit voortvloeien, de vijf zuilen (de geloofsbelijdenis, het gebed, de Ramadan, de aalmoezen, de bedevaart naar Mekka), de wetgeleerden die de gedragsregels interpreteren, de koran als leidraad voor het leven.

Vervolgens de geschiedenis van de islam en de islam in de moderne tijd.

Hierna verspreidden we ons over verschillende vertrekken, die het grote huis in Dongen rijk is, in negen groepjes van zes personen. Als leidraad voor onze discussie kregen we o.a. de volgende punten:

*    Hoe kent u de islam? Wat herkent u in wat tot nu toe gezegd is?

*   "Absolute" waarden: Buiten de Kerk geen heil? : opdracht tot verkondiging versus de absolute waarheid van de koran die alle overige godsdiensten overbodig heeft gemaakt. Theologisch zijn er natuurlijk verschillen: Drie-eenheid, de persoon van Jezus, kruisiging en opstanding, maar heeft het zin dit uit te vechten? Kardinaal Lavigerie twijfelde al aan het nut hiervan.

*    Veel mogelijkheden tot erkenning op praktisch gebied: in de Handelingen 10, 35 zegt Petrus, "Uit elk volk is ieder die God vreest en het goede doet Hem welgevallig." En in het evangelie van Matheüs wordt gezegd dat we bij het laatste oordeel beoordeeld zullen worden op onze daden. Kent u voorbeelden uit uw eigen praktijk?

*   de islam: groot gevoel voor solidariteit, zorg voor ouderen, etc.

*    Er bestaat ook een mystieke stroming binnen de islam en een ¹volkse¹ praktijk van beoefening van het geloof. Is daar niet veel wat ons bindt? Herkent u dat?

Na het werk in groepen was er een vruchtbare uitwisseling in de grote groep. En toen ..... was er soep die werd opgeschept door een Witte Pater, niet in een witte gandoura, maar in een groot wit schort.... De heerlijke broodjes lieten we ons ook goed smaken. We hadden nog even tijd om wat rond te lopen in de prachtige omgeving van het huis, het grote park en de begraafplaats van de Broeders van Dongen waar we het graf van de oom van zuster Jo Robben even bezochten.

In de namiddag gingen we naar de tweede lezing van Herman die weer bestond uit drie gedeelten:

1. en de Staat met o.a. de volgende gedachten: in de islam-wereld is er altijd een sterke band geweest tussen staat en gods-dienst, wat betekent dat veel wetgeving op de islam is gebaseerd. Vanwege de onaantastbaarheid van de koran lijkt dit problemen op te leveren voor een moderne beleving van de islam ofschoon in sommige landen een poging wordt gedaan tot herinterpretatie van de koran.

Discussiepunten: Hier in Nederland hebben we de discussie hoe de islamitische waarden te verenigen zijn met de "westerse" waarden. Is dat zo nieuw? Kun je dit vergelijken met onze verzuilde samenleving van de jaren vijftig en zestig? Waren we toen toleranter? Waarom nu die nadruk op "aanpassing"? Is er geen gevaar dat we te veel denken in "wij-zij"? Zou een islamitische zuil een oplossing zijn? eigen school, eigen partij, eigen bejaardenhuis, enz.?

2. Islam en de positie van de vrouw. Er zijn in de koran en in de moslim traditie een aantal vrouwonvriendelijke uitspraken te vinden. Gedeeltelijk moeten we die zien in een historisch en sociaal-economische context en er is ook altijd soepelheid geweest. In het gezin, bij de opvoeding enz. heeft de islamitische vrouw een grote plaats. Ze is minder "zielig" dan velen denken. Lang niet alle vrouwen/meisjes voelen zich onderdrukt. Er is ook een soort zelfbewustzijn.

Discussiepunten: dit allemaal zo typisch islamitisch? Kennen wij ook niet een traditie van 'n andere/slechtere positie van de vrouw? Denk aan de jaren vijftig. Hoe kunnen we vrouwen/meisjes steunen in het vinden van hun plaats?

3. Schuld en schaamte met o.a. de volgende gedachten: Er wordt wel eens gezegd dat de westerse/christelijke cultuur er een is van schuld. Ook al ziet niemand je, God ziet je. Geboden zijn er om onderhouden te worden. Zij hebben een intrinsieke waarde. De islam zou een schaamtecultuur kennen. Je moet de schone schijn ophouden. Als men het maar niet ziet, dan is het niet slecht. Ouders zijn bevreesd dat hun dochters hen ten schande maken. Meisjes willen gesluierd lopen om zich te beschermen. Zij moeten als maagd het huwelijk ingaan.

Discussiepunten: Wat herkennen wij hierin? In de zestiger jaren was het ook normaal voor katholieke meisjes om als maagd het huwelijk in te gaan. Is dit zo typisch islamitisch? Bij de katholieken: echt schuldgevoel? Als je gebiecht had, was het weer in orde.

De uitwisseling in de grote groep bracht weer interessante ervaringen en gedachten naar voren.

Om 16.00 uur besloot Tiny Hölscher de bijeenkomst met een lied en het volgende gebed: