We leven mee met onze broeders en zusters in Rwanda

Velen van ons hier in Nederland en België hebben deze kaart naar Rwanda opgestuurd, om ons medeleven te betuigen, en de families van de doden te ondersteunen. De Missionarissen van Afrika hebben nog 25 witte paters in Rwanda, die in dienst staan van de plaatselijke Kerk, een kerk die ze zelf hebben
gesticht, nu meer dan 100 jaar geleden.
.

De wereld herdenkt vandaag de genocide in Rwanda, de slachting die in 1994 volgens de laatste cijfers van de Rwandese regering het leven kostte aan 937000 Tutsi's en gematigde Hutu's. Met machetes, messen en knuppels trokken radicale Hutu's van huis naar huis, van dorp naar dorp. Buren vermoordden buren, soms doodden familieleden elkaar.

Tien jaar later is de wereld nog steeds verbijsterd:

1.-Over de aanleiding: het neerhalen door onbekenden van het vliegtuig van Hutu-president Habyarimana, wiens bewind de genocide voorbereidde die daarna werd ontketend.

2. Over de achtergrond: de enorme, door extremistische media aangewakkerde haat van radicale Hutu's tegen een Tutsi-minderheid die vroeger de macht had maar nu tegen hun discriminatie rebelleerde.

3. Over de gruwelijkheid van de slachting zelf. En over de wereld, die toekeek hoe het drama zich voltrok. Er waren VN-troepen om de vrede te bewaken. Bevelhebber Dallaire wilde wapenvoorraden bij extremisten weghalen, maar kreeg daarvoor keer op keer geen toestemming van het hoofdkantoor in New York.

Na de massaslachting grepen de Tutsi-rebellen de macht. Hun leider, de huidige president Kagame, acht uitsluitend de internationale gemeenschap schuldig -die hij beschuldigt van racisme.

Ieder onderzoek preciseert echter het beeld van de slachting. Zo is bijvoorbeeld inmiddels duidelijk dat de Tutsi-rebellen zelf ook - deels uit woede - Hutu's in Rwanda in groten getale hebben afgeslacht. En zo is steeds meer duidelijk op welke wijze troepen van de nieuwe Tutsi-regering na de slachting op hun beurt onder de Hutu-vluchtelingen in Oost-Congo hebben huisgehouden - met opnieuw honderdduizenden slachtoffers als gevolg.

Ook Kagame zelf is onderwerp van onderzoek. Een Franse onderzoeksrechter heeft hem ervan beschuldigd zelf achter het neerhalen van het vliegtuig te zitten, omdat hij een lont in het kruitvat nodig had voor zijn greep naar de macht.
Volgens Kagame probeert Frankrijk, dat wapens leverde aan de Hutu's, zijn straatje schoon te vegen.

Tien jaar geleden waren weinigen zonder zonden, tegenwoordig worstelt de internationale gemeenschap nog steeds met de vraag wanneer men bij rampen kan interveniëren.

Bij deze herdenking past stilte, en zeker niet de overtuiging dat het de laatste genocide is die de wereld heeft toegelaten.

Trouw 7 april 2004/cv