IN MEMORIAM

Zuster Catharina van Ruijven ( St. Eleuthère )

                                            

Met veel meeleven van medezusters, familie, vrienden en kennissen werd Zr. Catharina begraven op 11 september 2006 op begraafplaats Munsel te Boxtel, waar zij rust temidden van haar medezusters.

 

Gedurende de eucharistieviering ten afscheid, verwoordde Zr. Tiny Hölscher haar leven als volgt.

 

Wij zijn hier samengekomen om onze dierbare Zr. Catharina te gedenken. Na een kort ziekbed overleed zij op woensdagavond 6 september in het bijzijn van twee van haar medezusters. Gedurende deze viering willen wij haar uitgeleide doen en onze dank uitspreken voor haar en haar lang en rijk missionarisleven, in de zekerheid dat zij nu haar Heer heeft ontmoet.

 

Catharina, of Toos zoals zij thuis werd genoemd, werd geboren in Rijswijk op 28 april 1915 als achtste kind in een diep gelovig gezin van tien kinderen, 4 jongens en 6 meisjes. Vader ging zijn kinderen voor in het geloof en bracht hen de liefde bij voor God en de kerk. Ook introduceerde hij hen in het missaal en de liturgie. Vier van zijn dochters voelden zich geroepen tot het religieuze leven en een zoon trad in bij de Benedictijnen in Chevetogne.

  

Door de verschillende missietijdschriften, die in het gezin werden gelezen, groeide bij Catharina het verlangen om Religieus Missionaris te worden. Na een retraite, gegeven door twee Missionarissen van Afrika (Witte Paters), stond haar besluit vast en op 4 april 1934 trad zij in bij de Missiezusters van O.L.Vrouw van Afrika te Esch.

 

Haar moeder was enkele maanden ervoor gestorven, maar haar vader moedigde haar aan haar roeping te volgen. Drie maanden na haar intrede stierf ook hij. In enkele maanden tijd verloor zij dus beide ouders. In geloof vond zij de innerlijke kracht om dit te verwerken.

 

Na haar eerste Professie in oktober 1937 vertrok zij naar Noord Afrika waar zij meer dan dertig jaar als missionaris werkzaam zou zijn, twintig jaar in Algerije en “tussendoor” tien jaar in Tunesië. Haar ervaringen zijn gevarieerd.

 

Zo werkte zij eerst enkele jaren te Birmandreis (ten Z. van Algiers) in het weeshuis en het onderwijs aan kleine kinderen. Later verhuisde zij naar Thibar in Tunesië, waar zij naast de huishoudelijke taken – vooral werkzaam was in het “Ouvroir”, de werkplaatsen waar door Tunesische jonge vrouwen en meisjesprachtige tapijten werden geweven. en Arabische kant gemaakt.

 

Daarnaast deed zij huisbezoek waarbij zij kennis maakte met de cultuur en gebruiken onder de bevolking. Zij kende de taal reeds enigszins, maar in 1955 bekwaamde zij zich verder in het Arabisch door  een jaar taalstudie. In 1959 volgde zij een geestelijke vernieuwingscursus, ons z.g.n.”derde jaar”, en kwam daarna naar Nederland voor een goede vakantie.

 

Terug in Noord Afrika behaalde zij in 1962  haar verpleegsters diploma en werkte zij in verschillende ziekenhuizen en poliklinieken, onder meer in El Affroun,  Biskra (in de Sahara),  Les Attafs, en in een Rode Kruis kliniek in Tunesië.

 

Catharina was zeer geliefd in haar communiteit. Zij hield van gezelligheid en was echt aanwezig zonder op de voorgrond te treden. Haar patiënten en medewerksters waardeerden haar zeer. Zij hield van de mensen en besteedde vooral aandacht aan de vrouwen.

Het geheel eigen karakter van missiewerk in een islamitisch land maakte rechtstreekse evangelisatie onmogelijk, maar zij probeerde het Evangelie te beleven op een menselijke manier door “er te zijn” voor de mensen en samen met hen naar God te gaan.

 

In 1972 moest zij vanwege haar gezondheid terugkeren naar Nederland, en werkte zij enkele jaren als verpleegster in Boxtel en Oss. Haar hart ging echter uit naar de Marokkaanse vrouwen…

 

Deze waren in grote getallen aanwezig in Nederland. Zij waren de echtgenoten van de gastarbeiders, die in die jaren uit Noord Afrika naar ons land kwamen. In Rotterdam werd door onze Congregatie een communiteit opgericht met het doel deze vrouwen bij te staan en Catharina was heel blij zich hierbij aan te sluiten.

 

Het was pionierswerk, want “integratieprojecten” bestonden toen nog niet. Uit de vele getuigenissen die ons nu bereiken, blijkt hoe intens zij zich bij deze vrouwen en hun families betrokken voelde. Omdat zij de taal goed kende fungeerde zij als tolk in het consultatiebureau en bij bezoeken aan instanties en doktoren.

 

Het is bijna onmogelijk te zeggen wat zij voor de gezinnen heeft betekend, ook op het gebied van opvoeding van de kinderen, scholing en het zoeken naar goede banen. De Marokkaanse vrouwen hielden veel van haar. Zelfs nadat zij al jaren uit Rotterdam was vertrokken kwamen verschillende van hen, alsook haar medewerksters, haar regelmatig bezoeken in Warmond.

 

Als religieuze had zij een diep geloof in God’s goedheid voor alle mensen. Eens per maand ging ze naar een Koptische liturgie waar ze zoveel van hield.

Zij had een sterke band met haar familie vooral met haar zussen religieuzen en ze kwamen geregeld samen. Ze hield ook van mooie planten en bloemen waarmee haar familie haar dikwijls verraste.

 

In 1991 werd de communiteit van Rotterdam opgeheven. Zij nam toen haar intrek in Mariënweide te Warmond. Samen met een tiental ‘Witte Zusters’ voelde zij zich thuis in dit eenvoudige gebouw met zijn huiselijke sfeer. Uiteindelijk werd de groep te klein, en verhuisde Catherina samen met twee
medezusters naar een tijdelijke behuizing, aangesloten bij Mariengaerde.

 

Catharina was niet sterk waar het haar gezondheid betreft, maar haar sterke wil en moed hielden haar jarenlang op de been. Een kranige vrouw, klaagde zij niet gauw. In de tachtiger jaren moest zij herhaalde malen geopereerd worden aan haar heupen en het genezingsproces verliep iedere keer zeer moeilijk. Dapper bleef zij werken aan haar herstel.

 

Na een zoveelste operatie - enkele jaren geleden, ging het echter mis en verbleef zij maanden in het ziekenhuis, waar de doktoren probeerde de ontstekingen en afstoting de baas te worden. Het mocht niet baten en uiteindelijk werd de prothese eruit gehaald. Met haar sterke wilskracht kwam zij er toch bovenop en wist ondanks deze handicap met aangepaste middelen mobiel te blijven. Met Liesbeth Nederpelt, haar buurvrouw, die samen met haar verhuisd was vanuit Marienweide, ontstond een diepe vriendschap. Zij baden samen en waren elkander tot steun. Zij kwamen veel bij elkaar, en wisten met z’n tweeën goed te functioneren.

 

De laatste weken voelde Catharina dat het niet goed ging met haar gezondheid en kreeg zij ernstige buikklachten. Zij kon echter nog haar zus Johanetta op haar verjaardag bezoeken, niet wetende dat dit de laatste keer zou zijn. Op zaterdag 2 september werd zij opgenomen in het Rijnland Ziekenhuis te Leiderdorp. Onderzoeken wezen uit dat een operatie noodzakelijk was.

 

Tijdens de operatie bleek dat een tumor in vergevorderde staat de oorzaak was van haar klachten en dat haar toestand ernstig was. Ondanks alle goede zorgen raakte zij in een coma en werd het duidelijk dat haar einde naderde. In de vroege avond van woensdag 6 september overleed zij heel rustig en gaf haar leven terug aan haar Schepper.

 

Allen zijn wij verrast door dit plotselinge heengaan van Catharina. Met haar verliezen wij een beminnelijke en hartelijke medezuster, “een vurige apostel” zoals haar zus haar noemde.

 

Moge zij nu eeuwige vreugde en leven genieten bij God.

 

Lieve Catharina rust in vrede