AFRIKA WENST
EEN GE-ENGAGEERDE PAUS
De Afrikanen,
van welke godsdienstige overtuiging dan ook, wensen allemaal een paus die de
pelgrimsstaf van Johannes-Paulus II weer opneemt en zich volledig
inzet in de strijd tegen de armoede en hun voorvechter wordt in hun streven
naar vrede. Of hij zwart is of niet, doet er niet toe.
"Wij verwachten van de toekomstige paus dat hij vol aandacht zal zijn
voor Afrika, de problemen en uitdagingen van dit continent en dat hij even
sterke uitspraken durft doen als Johannes-Paulus II om Afrika te helpen zich op
te richten," verklaart Mgr Basile Mve, aartsbisschop van
Libreville, Gabon.
"Wat wij zouden wensen, is dat hij de pelgrimstaf weer opneemt en het
werk van Johannes-Paulus II voortzet," voegt hij er
aan toe. Daarmee vat hij samen het algemene gevoel van vele religieuze
Afrikaanse instituten en zeker van alle gelovigen van dit werelddeel dat door
oorlogen verscheurd wordt.
Volgens de statistieken van de
Verenigde Naties, meer dan 320 van de 830 miljoen inwoners moeten zien rond te
komen met minder dan 1 dollar per dag. "Hij zal in dienst moeten staan van alle volken en alles in het
werk moeten stellen om de sociale rechtvaardigheid te bevorderen, de rijkdommen
van deze aarde eerlijk te verdelen en de armoede uit te roeien," zegt
Peter Dada, een vurig katholiek uit Lagos, Nigeria.
Voor een oude katholieke man van
90 jaar, uit Siërra Léone, moet de Kerk, "die zo vaak heeft laten merken dat zij het niet eens is met
sommige politieke toestanden, nu nog verder gaan en speciaal in Afrika sommige
regeringen die hun eigen volk onderdrukken en uitbuiten, duidelijk te
veroordelen."
Op een meer persoonlijk vlak :
de grote meerderheid van de Afrikaanse christenen heeft lof voor de principes
van huwelijksmoraal en huwelijkstrouw die door Johannes-Paulus II werden
voorgesteld en ze verwachten van de nieuwe paus dat hij een echt geestelijk
leider zal zijn.
Daartegenover hopen een aantal
leken, zoals Nathan Geffen, woordvoerder van de Zuid-Afrikaanse lobby
'Treatment Action Campaign' (Campagne voor Actie om Behandeling),
dat "de nieuwe paus een minder
conservatieve houding zal aannemen ten opzichte van het gebruik van
voorbehoedsmiddelen." Afrika telt immers twee derde van het aantal
Aids zieken van de wereld.
Er is maar een
Afrikaan, kardinaal Francis Arinze uit Nigeria, die beschouwd zou kunnen worden
als een serieuze kandidaat voor de pauselijke zetel. Maar het grootste deel van
de Afrikaanse katholieken menen dat het "overgelaten moet worden aan de
wil van God" om een opvolger van Johannes-Paulus II aan te wijzen. "De vraag is niet of een Afrikaan of
Nigeriaan hem gaat opvolgen. De sleutelvraag is of een Afrikaan zijn charisma
heeft en dezelfde inzet en inspanning ten opzichte van de wereldkerk."
vraagt Matthew Achuenu, een voormalige bankier in Lagos, zich af.
De gepensioneerde Zuid-Afrikaanse
bisschop Desmond Tutu heeft verklaard dat hij best een "Afrikaanse
paus" zou wensen. Maar kardinaal Benard Agré uit Ivoorkust spreekt
zich minder sterk uit. "In principe
is er niets tegen, in de teksten staat niets dat er tegen in gaat. Maar zijn
wij vandaag mentaal en geestelijk genoeg voorbereid om een zwarte paus te
krijgen ?" vroeg hij zich af in een interview voor de televisie in
Abidjan. De aartsbisschop van Accra, Ghana, Monseigneur Charles Patmer, heeft
er ook zijn twijfels over en vraagt zich af of de wereld wel klaar is voor een
Afrikaanse paus.
In Nigeria, vaderland van
kardinaal Arinze, is men ook niet direct voor een paus uit Afrika. "Heeft iemand van ons wel de juiste
geschiktheden om de katholieke kerk te leiden zoals Johannes-Paulus II het
gedaan heeft ?", vraagt zich Oliver Manah, een jonge advocaat van 38
jaar, zich af.
In de sterk ge-islamiseerde
landen, bijvoorbeeld Mauritania, zeggen moslim hoogwaardigheidsbekleders dat
"Afrika zou een dergelijk privilege wel verdienen." In
Guinee-Bissau, waar de christenen maar 5 % van de bevolking uitmaken, heeft de
president, een overtuigd moslim, verklaart dat hij een paus zou willen die voor
alles "openstaat voor de goede
verstandhouding tussen de christen en moslim gemeenschappen."
En als het geen Afrikaan wordt,
dan wensen sommigen dat hij tenminste uit Latijns Amerika of Azië komt
waar de levensomstandigheden en de sociale werkelijkheid dichter bij die van
Afrika zijn. "Wij wensen dat de
paus deze keer uit een ander werelddeel komt dan Europa, dat de indruk geeft de
macht in het Vatikaan te willen inpalmen," is de mening van Persyde
Doowo, verantwoordelijke van een groep vrouwelijke ondernemers en kaders in
Kinshasa, Congo.
Maar, zelfs als ze al zouden
dromen van een Afrikaanse paus, dan maken de gelovigen in Afrika zich toch geen
illusies. Ze denken dat Italie, dat nu sinds 26 jaar de zetel van Petrus
niet meer bezet heeft, die zetel weer graag zou willen innemen. De oorsprong
van de nieuwe paus is helemaal niet belangrijk. Zoals een jonge man uit
Ivoorkust het verwoordde : "Het gaat
niet om de nationaliteit, het gaat er om of de nieuwe Paus van ons Afrikanen
houdt !"
Kinshasa,
Webmaster-NL
